حسابدار رسمی چیست و چگونه می توان حسابدار رسمی شد؟

چگونه می توان حسابدار رسمی شد؟

هر شخصی که وارد یک حرفه و شغل می شود علاقه دارد تا در مسیر شغلی خود پیشرفت کند و به بالاترین سطح دانش و مهارت فنی در حرفه خود برسد. شغل و حرفه حسابداری نیز از این قاعده مستثنی نیست و هر حسابداری علاقه مند است تا بتواند خود را ارتقا دهد و خود را به بالاترین سطح ممکن برساند، یکی از گزینه هایی که می تواند باعث پیشرفت ما در زمینه حسابداری شود و سطح ما را نسبت به سایر همکاران خود در این حرفه بالاتر ببرد حسابدار رسمی شدن است. در این مقاله به بررسی کامل این موضوع و مزایای آن می پردازیم.

حسابدار رسمی شخصی است که در جامعه حسابداران رسمی ایران شرکت می کند و پس از قبولی در این آزمون به عضویت جامعه حسابداران رسمی ایران در می آید.

افراد دارای این مدرک، قسم خورده سازمان امور مالیاتی به حساب می آیند و مهر و امضا ایشان مورد تایید بسیاری از ارگان ها از جمله مهم ترین آن ها، سازمان اداره امور مالیاتی کشور است.

شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که جامعه حسابداران رسمی دارای چه ارکانی است و با چه هدفی تشکیل شده است؟

ارکان و تشکیل دهنده جامعه حسابداران رسمی ایران

• مجمع عمومی

• شورای‌عالی

• هیأت مدیره

• هیأت عالی نظارتاهداف جامعه‌ی حسابداران رسمی

• ارتباط موثر و پیوسته حسابداران حرفه ای داخل و خارج از کشور

• بهبود و بالابردن سطح کیفیت انجام امور حسابداری و حسابرسی در سازمان ها و نهاد های کشور

• تلاش در جهت بهبود وضعیت اقتصاد کشور از طریق پرداخت درست مالیات مودیان و هم چنین کشف تخلفات

• بالا بردن سطح دانش و مهارت حسابداران از طریق آموزش و انتشار نشریات و مقالات علمی

• بهبود ارائه خدمات حسابداری و حسابرسی سازمان ها

تفاوت حسابدار رسمی و حسابدار معمولی در چیست؟

قطعا انتظار می رود شخصی که در آزمون رسمی حسابداران شرکت می کند و پس از اخذ مدرک معتبر، تفاوتی با سایر حسابداران داشته باشد. یکی از تفاوت هایی که اشخاص داری این مدرک نسبت به سایر همکاران خود دارند این است که، این افراد دارای سطح دانش فنی و مهارت بالاتری هستند. به علاوه با توجه به شرایط شرکت در این آزمون، حسابداران رسمی از تخصص و تجربه بیشتری برخوردار هستند.

دیگر تفاوتی که می توان به آن اشاره کرد سطح مسولیت و وظیفه ای است که به عهده یک شخص حسابدار رسمی و یک حسابدار عادی است، حسابدار رسمی توانایی انجام مدیریت امور مالی یک سازمان را دارد و هم چنین به خوبی از پس تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده های یک سازمان بر میاید و حسابداران رسمی صلاحیت لازم برای انجام امور بیشتر و بزرگتر را دارند و این افراد می توانند با ایده ها و تفکرات خود در سود و زیان کسب و کارها تاثیر به سزایی داشته باشند و سود آوری مجموعه را افزایش دهند.

حسابداران رسمی شاغل و غیر شاغل

به حسابداران رسمی که تمام وقت خود را به صرف خدمات تخصصی و حرفه‌ای تخصیص می دهند و دارای مـشاغـل دیگری شامل موظف و غیرموظف (به استثنای اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و سایر مشاغل آموزشی با رعایت مقررات استخدامی مربوط) نباشند، حسابدار رسمی شاغل می گویند و در غیر این صورت حسابدار رسمی غیر شاغل تلقی خواهند شد.

خدماتی که حسابداران رسمی می توانند ارائه دهند؟

پس از شرکت در آزمون رسمی حسابدارن یک مدرک به آن ها توسط جامعه حسابداران اعطا می شود که این افراد از طریق این مدرک می توانند اقدام به تاسیس شرکت حسابرسی، ارائه خدمات حسابداری و حسابرسی و مشاوره مالی و مالیاتی با توجه به مقررات و ضوابط جامعه حسابداران انجام دهند.

هم چنین تمام شرکت هایی که دارای درآمد هستند نیازمند حسابداران رسمی هستند چرا که این افراد زمانی که می خواهند حسابرسی خود را انجام دهند از حسابداران رسمی کمک می گیرند و هم چنین زمانی که شرکت ها بخواهند از تسهیلات بانک ها و موسسات مالی معتبر استفاده نمایند ملزم به ارائه صورت های مالی خود هستند که بانک ها و موسسات این صورت های مالی را تنها در صورت داشتن مهر و امضای حسابداران رسمی مورد تایید قرار می دهند. حال اگر یک شخص اقدام به تاسیس یک موسسه حسابرسی کند مجاز است با رعایت قوانین و مقررات حاکم، خدمات زیر را ارائه دهد:

• انواع حسابرسی؛

• بازرسی قانونی؛

• نظارت بر تصفیه؛

• ارزیابی سهام و سهم‌الشرکه؛

• مشاوره‌ مالی؛

• طراحی و پیاده‌سازی سیستم مالی؛

• خدمات مالی و حسابداری و مالیاتی؛

• داوری مالی

• خدمات کارشناسی به مراجع قضایی.

میزان حقوق و درآمد حسابداران رسمی چه قدر است؟

نمی توان حقوق ثابتی برای حسابداران رسمی در نظر گرفت زیرا این امر به عوامل مختلفی نظیر نوع فعالیت حسابدار، انتظارات کارفرما از حسابدار و غیره تاثیر گذار است. اما با توجه به اینکه یک حسابدار رسمی از دانش و تخصص و تجربه بیشتری نسبت به یک حسابدار معمولی برخوردار است می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که درآمد حسابدار رسمی از درآمد یک حسابدار عادی بیشتر است.

آزمون حسابدار رسمی شدن چیست؟

هر ساله هیات تشخیص صلاحیت حسابداران رسمی در اجرای ماده واحده قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران ذیصلاح به عنوان حسابدار رسمی مصوب سال ۱۳۷۲ و آیین نامه؛ تعیین صلاحیت حسابداران رسمی و چگونگی انتخاب آن؛ موضوع تصویب نامه شماره ۹۰۴۵ت ۱۳۸۷۵/ه مورخ ۲۳/۰۷/۱۳۷۴ و اصلاحیه های بعدی آن از داوطلبان واجد شرایط طی دعوت نامه ای اقدام به ثبت نام آزمون می نماید.

شرایط این آزمون چیست؟

این آزمون نیز مانند هر آزمون دیگری دارای دو شرایط عمومی و اختصاصی است که هر دو مورد توضیح داده می شود.

شرایط عمومی آزمون حسابدار رسمی:

• داشتن تابعیت ایرانی

• نداشتن سابقه محکومیت موثر کیفری

• حسن شهرت به رعایت موازین شرعی و اجتماعی و عدم اعتیاد به مواد مخدر

• عدم سوء سابقه حرفه‌ای، مالی و اداری

• فارغ التحصیلی از مقطع کارشناسی در رشته حسابداری یا رشته‌های مرتبط از دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اطلاعات و یا داشتن مدارک حرفه‌ای از مجامع بین‌المللی معتبر

شرایط اختصاصی آزمون حسابدار رسمی:

• دارا بودن حداقل مدرک کارشناسی در رشته حسابداری یا رشته‌های مرتبط و یا داشتن مدارک حرفه‌ای از مجامع بین‌المللی معتبر

• دارا بودن حداقل شش سال سابقه‌ی کاری تمام وقت پس از اخذ مدرک کارشناسی مرتبط که در این مورد، باید حداقل دو سال از آن، در داخل کشور باشد.

نکته1:

چنانچه مدرک کارشناسی غیرمرتبط باشد ولی مدرک کارشناسی ارشد یا دکترا مرتبط باشد، سوابق کاری پس از اخذ مدرک تحصیلی مرتبط ملاک خواهد شد.

نکته 2:

اگر از طریق رشته حسابرسی اقدام به ثبت نام برای آزمون حسابداری رسمی شود حداقل سابقه کار مورد نیاز سه سال حسابرسی وزارت کاری و برای رشته حسابداری حداقل سابقه کار مورد نیاز 6 سال سابقه کاری وزارت کاری می باشد.

آزمون حسابداران رسمی چه زمانی برگزار می شود؟

هیئت تشخیص صلاحیت حرفه‌ای حسابداران رسمی، هر سال اطلاعیه‌هایی به منظور انتخاب اعضای این جامعه، از افراد متاقضی شرکت در این آزمون منتشر می کند.

زمان ثبت نام جهت شرکت در این آزمون هر سال اوایل تابستان و زمان برگزاری آزمون، معمولا نیمه اول آذر ماه است. این آزمون در چهار بخش مجزا و طی چهار روز برگزار می گردد. زمان لازم برای اجرای هر بخش از این امتحان 4 ساعت است و در مجموع مدت این آزمون 16 ساعت زمان می برد.

حداقل نمره مورد نیاز برای قبولی در این آزمون چه قدر است؟

حداقل نمره قابل قبول در آزمون حسابداران رسمی، کسب نمره بالای 60 در آزمون های تشریحی و تستی است؛ همچنین دو سرفصل این آزمون در یک روز و دو فصل دیگر در روز دیگر برگزار می‌شود. باید توجه داشت که این آزمون در دو نوبت صبح و عصر برگزار می شود که سوالات یکی است اما ترتیب پرسش ها و پاسخ ها با یکدیگر متفاوت است.

منابع آزمون حسابداری رسمی:

• منابع مربوط به حسابداری مالی و صنعتی

• استانداردهای حسابداری ایران

• استانداردهای حسابرسی ایران، سازمان حسابرسی

• آیین رفتار حرفه ‌ای، انتشارات جامعه حسابداران رسمی ایران

• قانون مالیات های مستقیم

• قانون مالیات بر ارزش افزوده

• قانون برگزاری مناقصات

• قانون دیوان محاسبات کشور از ماده 1 تا 47

• قانون محاسبات عمومی از ماده 1 تا 140

• قانون ابزار های مالی

• دستورالعمل افشای اطلاعات ناشرین سازمان بورس اوراق بهادار تهران

• قانون بودجه تصویب شده هر سال کشور

• قانون تجارت

• قوانین شرکت های دولتی

مدارك مورد نياز جهت شركت در آزمون و ثبت نام حسابداری رسمی:

1- تصوير كليه صفحات شناسنامه و دوطرف کارت ملی.

2- شش قطعه عكس4 ×3 ( كه مشخصات متقاضي در پشت آن درج شده باشد ).

3- تصوير مدرك كارشناسي يا آخرين مدرك تحصيلي مرتبط به تاييد مراجع رسمي كشورو مدرك عضويت در مجامع حرفه اي بين المللي. (در مورد رشته هاي مشابه ارسال ريز نمرات تائيد شده الزامي است).

4- گواهي سابقه كار حسابرسي تمام وقت با ذکر نداشتن سوابق سوء حرفه ای ، مالی و اداری ( به شرح متن پيوست ) به انضمام گواهي بيمه و يا پرداخت ماليات بر حقوق.

5- تصوير گواهي انجام و يا معافيت دائم از خدمت وظيفه عمومي در مورد آقايان.

6- تكميل فرم درخواست آزمون و ثبت نام برای انتخاب حسابدار رسمي 

مدارك مورد نياز پس از آزمون حسابداری رسمی:

1- گواهي عدم سوء پيشينه به تاييد مراجع مربوطه.

2- گواهي حسن عملكرد از سازمان حسابرسي يا موسسات حسابرسي عضو جامعه حسابداران رسمي ايران.

3- گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر.

4- تاییدیه مدرک تحصیلی یا مدارک حرفه ای از مرجع ذیربط.

تعیین صلاحیت حسابداران رسمی را چه نهادی تعیین می کند؟

بر اساس آیین نامه‌ مصوب هیئت وزیران به تاریخ 22/5/1374 صلاحیت حسابداران رسمی و چگونگی نحوه انتخاب آنان تعیین می‌شود. تعیین صلاحیت به این گونه است که وزارت امور اقتصاد و دارایی، هیئتی متشکل از هفت نفر حسابدار متخصص و متعهد با عنوان “هیئت تشخیص صلاحیت حسابداران رسمی” تشکیل می‌دهد. این هییت با توجه به معیار های موجود وظیفه انتخاب حسابداران متخصص و خبره را برعهده دارد.

سامانه سحر و آشنایی با آن:

سامانه حسابداران رسمی که به اختصار سحر نامیده می شود به منظور جمع آوری اطلاعات حسابداران رسمی، و در راستای وظایف مقرر در اساسنامه و همچنین اطلاعات فصلی و سایر قوانین، مانند قانون مبارزه با پولشویی، طراحی شده است. و هم چنین تبادل اطلاعات و عملیات فی‌مابین جامعه حسابداران رسمی ایران و اعضاء، موسسات حسابرسی و کارکنان حرفه‌ای و اداری که فرآیندهای کلی آن شامل موارد زیر می‌باشد:

• ثبت اطلاعات و مشخصات موسسات حسابرسی

• ثبت اطلاعات شرکت‌ها و بنگاه‌های طرف قرارداد موسسات حسابرسی (صاحبکاران )

• ثبت قراردادهای فی‌مابین موسسات حسابرسی و صاحبکاران (مشتریان)

• بارگذاری گزارشات قراردادهای با موضوع اعتباربخشی (گزارشات حسابرسی و بازرسی، افزایش سرمایه، حسابرسی اجمالی و غیره)

• ثبت اطلاعات فردی اعضاء و کارکنان حرفه‌ای و اداری موسسات حسابرسی و حسابداران رسمی

• انجام کلیه امور آموزش و آزمون از طریق سامانه

• تعاملات مالی فی‌مابین جامعه و اعضاء و موسسات حسابرسی و شرکت های حسابداری

جمع بندی و سخن پایانی:

بدون شک هر شخصی که پا به عرصه حسابداری گذاشته باشد در پی آن است که از نظر جایگاه و تخصص و درآمد در بالاترین مقطع قرار داشته باشد. مدرک آزمون حسابداری رسمی یک مدرک معتبر و یک گزینه خوب برای تقویت جایگاه خود و میزان درآمد حسابداران در حرفه حسابداری است که با تکیه بر آن و انجام خدمات مرتبط با آن می توان به مقصد های والایی دست یافت.